ش دبستان پلی است كه كودك را با مدرسه ارتباط می دهد. دوره ی پیش دبستانی نحوه ی ارتباط با مربیان را به كودك آموخته و به او یاد می دهد چگونه با بزرگ تر ها ارتباط برقرار نماید. دوره ی پیش دبستان با دوره ی مهد كودك تفاوت های بسیاری دارد؛ چون در دوره ی مهدكودك، كودك صرفا بازی می كند، تغذیه می شود و نهایتا شعر یا قصه یاد می گیرد و بعد هم استراحت كرده و سپس آماده یرفتن به منزل می شود. به عبارت بهتر، كودك آموخته است كه باید مدت زمانی را در مهد كودك گذرانده و بعد هم به اتفاق والدین راهی خانه شود. از طرفی، مهد كودك معمولا پذیرای كودكان مادران شاغل یا كودكان خانواده های مرفه است؛ در حالی كه در دوره ی پیش دبستان، كودك با همسالانی از تمام اقشار جامعه مواجه است. در این دوره _ كه امروزه نقش مثبت خود را بیش از پیش نشان می دهد _ كودك می آموزد، نقاشی می كشد، قصه می گوید و حتیایفای نقش می كند.گذراندن دوره ی 9 ماهه ی پیش دبستانی، كودك را آماده می كند تا بتواند با مربی ارتباط برقرار نماید. زیرا نخستین مكان جدی كه كودك پس از جداشدن از خانه و خانواده به آن وارد شده و حضور در فضای جدید را تجربه می كند، همین دوره است. امروزه با تاسیس مراكز پیش دبستانی كه با هدف آموزش، زمینه ی مساعدی را برای حضور مادران در جامعه و از طرفی رشد كودكان فراهم می كند، دغدغه های خانواده ها كمتر شده است. این دوره ویژگی هایی دارد كه به اهم آن ها در ذیل اشاره می شود:

كودكان نیازمند محیط هایی هستند كه بتواند به قابلیت های عاطفی و اجتماعی آنان غنا بخشیده و آنها را تقویت نماید. ركن اساسی آموزش كودك در این دوره، مربیان هستند، مربیانی آگاه و توانمند كه كودك را دوست دارند. مربی پیش دبستانی باید به این باور رسیده باشد كه می تواند در كنار خانواده، بخشی از مسئولیت آموزش كودك را برعهده بگیرد. همچنین طراحی فضای فیزیكی مراكز پیش دبستانی باید به گونه ای باشد كه برای كودك مطلوب، شادی بخش و برخوردار از حداقل امكانات لازم باشد. باید وسایل و ابزار، متناسب با سن كودك و قابلیت های او فراهم آید. بازی كار كودك است؛ آموزش هایی كه در مراكز پیش دبستانی به كودكان داده می شوند، زمینه ی رشد، یادگیری مفاهیم ریاضی، استدلال كردن، خواندن و نوشتن و زبان آموزی را به شكل غیرمستقیم فراهم می كنند. محور اصلی در این آموزش ها بازی است. بازی كار كودك است. بنابراین باید آن را با ارزش، مثبت و برای كودك ارزشمند تلقی كرد. با فراهم كردن شرایط مناسب این امكان برای كودك مهیا می شود.

مشاركت والدین در كنار مربی نقش مهمی در آموزش كودك دارد، با توجه به این كه سابقا ورود كودكان به دوره ی یپیش دبستانی اجباری نبود؛ والدین هنگام ورود كودكان به مدرسه دچار مشكلات عدیده ای می شدند كه خوشبختانه با پررنگ شدن نقش مركز پیش دبستانی، والدین به این باور رسیده اند كه ورود كودك به دوره ی پیش دبستانی نه تنها مفید، بلكه ضروری است.

البته طبق قانون، تنها گذراندن دوره های ابتدایی و راهنمایی اجباری است، اما با توجه به اثرات مثبتی كه دوره ی پیش دبستانی در پیشرفت تحصیلی كودكان دارد، جلب مشاركت و ترغیب والدین وتوجه به آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

لازم به ذكر است مفاهیم و محتوای آموزش هایی كه در دوره پیش دبستانی به كودك داده می شود، بسیار مفید و ضروری می باشند. چون همان گونه كه در مقاطع مختلف تحصیلی، واحدهای درسی وجود دارد، در دوره ی پیش دبستانی نیز واحدهای كار گنجانده شده است؛ به این معنی كه آموزش ها با هدف انتقال مفاهیم ریاضی، دینی و زبان آموزی ارائه می شود. برای مثال تعریف یك داستان، به زبان آموزی كودك كمك می كند و دایره ی لغت او را گسترش می دهد، این امر در خصوص كودكان دو زبانه، اهمیت بیشتری دارد. در دوره ی پیش دبستانی، مربی محوریت داشته و نقش او در تربیت كودك پررنگ است، باید مربیان را در امر آموزش تربیت كرد كه خوشبختانه در حال حاضر وزارت آموزش و پرورش برای مربیان پیش دبستان این امكانات را فراهم نموده است.

در این جا سوالی پیش می آید و آن این كه: مربیان ما تا چه حد از توانایی های لازم برخوردارند؟ در پاسخ به این پرسش می توان موردی را مطرح كرد: متاسفانه هنوز یك تعامل سازنده میان متولیان آموزش و پرورش با خانواده ها و مربیان برقرار نشده است، البته پس از انقلاب اسلامی با گسترش رشته های دانشگاهی درباره ی تربیت و آموزش كودكان، نیروهای متخصص فراوانی تربیت شده اند. اما هنوز بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته ها به مراكز پیش دبستانی گسیل داده نشده اند. در این جا تاكید می كنم كه وجود مراكز پیش دبستانی به عنوان مراكز فرهنگی مكمل آموزش های خانواده و در برخی موارد جایگزین آموزش های خانواده ها، نیازمند توجه بیشتر به توانایی و تخصص مربیان است.

لازم به ذكر است در شهرهای بزرگ حمایت های لازم از طرف خانواده ها در قالب شهریه صورت می گیرد، اما در مناطق محروم كشور، دولت به تنهایی حمایت های لازم را از این مراكز و كودكان آن به عمل می آورد. اما این مساله نیز ایراداتی دارد و آن این كه: حمایت های خانواده ها در قالب شهریه، به مراكز پیش دبستانی شكل خصوصی می دهد. از طرفی، پرداخت شهریه برای خانواده هایی كه وضعیت مالی خوبی داشته و ثمره ی زندگی شان یك یا دو فرزند است، بسیار آسان می باشد؛ اما پرداخت شهریه برای خانواده های طبقات محروم و كم درآمد جامعه بسیار سخت و دشوار است و این امر موجب می شود خانواده های مذكور، از فرستادن كودكان شان به این مراكز، منصرف شوند كه در صورت ادامه ی این روند، بیم آن می رود كه نقش دوره ی پیش دبستان كمرنگ شود. نگارنده در بسیاری از موارد شاهد بوده است كه برخی از والدین به محض مطلع شدن از میزان شهریه، از ثبت نام فرزندشان در این دوره منصرف شده اند.

نكته ی بعدی فراهم ساختن امكانات لازم است. این مراكز باید مجهز به حداقل امكانات باشند تا زمینه ی بروز خلاقیت ها، رشد فكری و در نهایت پرورش یك انسان كامل میسر شود. امكانات محدود موجود در برخی مدارس، به خصوص مناطق محروم، امكان آموزش عملی را با مشكل مواجه می سازد. در مراكزی كه دارای امكانات فراوان با عناوینی مانند اتاق بازی و غیره است، خلاقیت كودكان بیشتر شكوفا می شود؛ اما در مناطق محروم باید به بچه ها بسیاری از موارد را با قدرت تجسم آموزش داد؛ حتی موقعیت فرهنگی و اجتماعی هر منطقه و هر شهر نیاز به واحد كار متفاوت دارد كه منطبق با شرایط موجود هر منطقه باشد. بسیاری از كودكانی كه در سال های گذشته دوره ی پیش دبستانی را گذرانده اند اكنون در مقاطع تحصیلی بالاتر بسیار موفق اند، بنابراین باید با فراهم كردن امكانات و شرایط لازم توجه بیشتری به مناطق محروم كشور كرد.

در پایان یادآور می شود: كودكان هر جامعه پایه های اساسی آن جامعه هستند؛ لذا برای ساختن جامعه ای مطلوب، باید پایه های آن مستحكم شوند. نگارنده معتقد است برای پیشبرد اهداف، باید مربیان را آموزش داد و واحد كار در اختیار ایشان قرارداد تا بتوانند به نحو موثرتری اطلاعات را به كودكان انتقال دهند.

به امید این كه متولیان آموزش و پرورش و مربیانی كه به نوعی در امر آموزش قبول زحمت كرده اند، بتوانند در دل های كودكان این مرز و بوم بذرهای دانش، عاطفه و محبت بكارند. ان شا ا

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: