غالبا والدین متوجه نمی‌شوند که زود خوابیدن باعث خواب راحتی می شود. وقتی کودکان خیلی خسته باشند، به سختی به خواب می‌روند.

1- رفتن به رختخواب در یک ساعت مشخص در هر شب

حتی اگر کودک شما آنقدر کوچک باشد که معنی ساعت 8 شب را نفهمد، بدنش می‌فهمد.

رفتن به رختخواب در یک ساعت مشخص باعث می‌شود که از لحاظ جسمی و ذهنی در همان ساعت مشخص به خواب بروید.

سعی کنید در آخر هفته‌ها و یا ایام تعطیل نیز این قانون کلی را برای کودکتان در نظر بگیرید. کودکانی که در آن ایام دیر می‌خوابند، در روزهای عادی، سخت به خواب می‌روند.

2- خاموش کردن تلویزیون

قبل از رفتن به رختخواب، تلویزیون را خاموش کنید تا کودک آرامش داشته باشد.

برنامه‌های پرسر و صدا، خشونت آمیز و یا جنگی می‌تواند بسیار تحریک کننده باشد. بهتر است بچه را از دیدن این فیلم‌ها دور کنید.

برنامه‌های هیجانی می‌توانند بچه را بی خواب کنند و باعث سخت خوابیدن او شوند.

برنامه‌های ترسناک می‌توانند باعث دیدن کابوس در بچه شوند.

تحقیقات نشان داده است که حتی اخبار تلویزیون می‌توانند ترسناک باشند و بچه‌ها نتوانند راحت بخوابند

 اضطراب کودکانه

کودکان هم مانند بزرگسالان در طی زندگیشان به اضطراب مبتلا می شوند و به میزان بزرگسالان از این اضطراب ها رنج می برند. از جمله وقایع استرس زای زندگی مثل شروع مدرسه، جابجایی از جایی به جایی دیگر یا از دست دادن والدین می تواند جرقه ای برای شروع اضطراب در آنها شود؛ هر چند که لازم نیست حتما یک عامل استر­س زای خاص مقدمه رشد اختلال باشد. تحقیقات نشان داده است که اگراین اختلال در کودکی درمان نشود، این کودکان احتمال بیشتری دارد که در آینده در مدرسه عملکرد ضعیفی داشته باشند و نسبت به ابتلا به سوء مصرف مواد مستعدتر خواهند بود.کودکان خردسال مبتلا به اضطراب معمولا بسیار ترسیده، نگران و مضطرب هستند و نمی توانند عملکرد نرمالی داشته باشند.ممکن است اضطراب بسیار طولانی مدت باشد و در زندگی کودک به شدت اختلال ایجاد کند. اگر این اختلالات زود درمان نشوند منجر به دیر شروع کردن مدرسه یا ناتوانی برای تمام کردن درس، روابط غیرعادی و مختل با همسالان، عزت نفس پایین، سوء استفاده از مواد یا داروها، مشکل در تطبیق یافتن با موقعیت های کاری واختلال اضطراب در بزرگسالی بشوند.

انواع اضطراب 

برای اینکه بدانیم چگونه از پس اضطراب بربیاییم باید انواع اضطراب را بشناسیم و با شناخت کامل نسبت به مقابله با آنها اقدام کنیم.
اضطراب فراگیر: در روان درمانی فرض بر آن است که یک سلسله افکار مخدوش و تحریف شده در بیماروجود دارد و مستقیما به همین ها پرداخته می شود. به علاوه از فنون رفتاری خاصی مثل آموزش آرمیدگی  (Relaxation)نیز استفاده می شود. هنگامی که شخص مضطرب می شودواکنش وی متشکل از سه جزء متفاوت است : (جزء فیزیولوژیک )افزایش ضربان قلب

 از آنجا که پرورش خلاقیت و استعدادهای بچه ها تأثیر بسیار مهمی در آینده شان دارد، از دکتر فاطمه محرری، فوق تخصص روان پزشکی کودکان و نوجوانان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد خواستیم تا ما را بیشتر با این مقوله آشنا کند.
*شاید بد نباشد، در ابتدا خلاقیت را تعریف کنید.
** ابتدا باید اشاره کرد که اولین خلاق و مبتکر، خداوند متعال است. 
خلاقیت صفتی است که در همه ما وجود دارد، اما به آموزش و پرورش نیاز دارد تا به شکوفایی برسد. در مورد خلاقیت می توان از مجموعه آنها گفت «خلاقیت توانایی دیدن چیزها به شیوه های جدید و یافتن راه حل های نو با نگاه متفاوت به مسأله است.» مقوله خلاقیت از موارد بسیار مهم در داشتن زندگی سازنده و موفق است. شاید به همان اندازه که مهم است، بدانیم چه کارهایی خلاقیت کودک را افزایش می دهد، به همان اندازه هم مهم است بدانیم که چه کارهایی را نباید انجام داد تا به خلاقیت او آسیب نزند. 
*خانواده چه تأثیری در تقویت این توانمندی دارد؟
** خانواده از عوامل بسیار مهم در رشد و پرورش خلاقیت کودکان است. پدر و مادر با درگیر شدن در فعالیتهای خلاقانه کودک در پرورش خلاقیت او سهیم هستند. باید فرصتهای لازم برای پرسش، جستجو و کشف محیط به کودکان داده شود. زمینه رشد خلاقیت زمانی فراهم می شود که به کودک آزادی داده شود و به او به عنوان یک فرد احترام بگذارند. 
*چه کارهایی به پرورش خلاقیت کودک کمک می کند؟
** توانایی ها و علایق کودک را تشویق کنید. همه ما ضعفها و توانایی هایی داریم، چیزهایی است که به آنها علاقه مندیم و از آنها لذت می بریم. بچه ها هم از این قاعده مستثنا نیستند. پدر و مادر باید علایق کودک را شناسایی کنند و حوزه های توانایی او را تقویت کنند. تقویت این نکات، احساس بهتر و مفیدتر بودن به کودک می دهد. البته به این معنا نیست که روی یک نقطه تمرکز کنید و فرزندتان را یک بعدی پرورش دهید، بلکه باید سایر نیازهای متناسب با جنس و سن او را نیز بیاموزید. نکته مهم دیگر اینکه به دنبال علاقه مندی های فرزندتان باشید، نه خودتان. در بسیاری موارد، پدر و مادر آرزویی داشته اند که به آن نرسیده اند و حالا می خواهند از سوی فرزندشان این ناکامی را جبران کنند. شاید آرزوی شما این است که او پزشک شود، ولی او در هنر، نقاشی و شعر توانایی دارد. پس او را در تقویت این استعدادها یاری کنید. 

من چه قدر خوشحالم؟ چه قدر ناراحت؟

یادت باشد که حس های تو هم کم و زیاد دارد. تو بعضی وقت ها خیلی غمگینی و گاهی کم. بعضی وقت ها خیلی خوش حالی وبعضی وقت ها فقط کمی خوش حالی. تازه بعضی وقت ها ممکن است نه خوشحال باشی و نه غمگین. حالا بگو که اگر اتفاق هایی که می گویم برایت بیفتد خوش حال می شوی یا غمگین؟ خیلی غمگین می شوی یا خیلی خوشحال؟

حس های دیگران

فکر کن که موقع بازی حواست نبوده ویکی از استکان های مامان را شکسته ای. خب معلوم است که مامان از دستت عصبانی می شود. اما چه قدر عصبانی؟ کم عصبانی می شود؟ خیلی کم عصبانی می شود؟ نه کم نه زیاد عصبانی می شود؟ زیاد عصبانی می شود؟خیلی زیاد عصبانی می شود؟ این ها خیلی با هم فرق دارد، اگر تو فکر کنی مامان خیلی عصبانی شده است، احساس خیلی بدی به تو دست می دهد، اما ممکن است مامان فقط " کمی" عصبانی شده باشد.

فکر کن که وقت نکرده ای یکی از ده مسأله ریاضی که معلم داده را حل کنی. فکر می کنی معلمت چه حسی دارد؟ عصبانی است؟ خیلی عصبانی است؟ کم عصبانی است؟

فکر کن دوستت در درس فارسی نمره اش کمتر از بقیه شده است. به نظرت او الان چه قدر غمگین است؟ خیلی زیاد غمگین است؟ زیاد غمگین است؟ کمی غمگین است؟

 در ابتدا بهتـــر است بدانيـــم كه مسئوليت چيست؟ واژه مسئوليت از لحاظ لغوي به معني توانايي پاسخ دادن، و در عرف عام به مفهوم تصميم گيريهاي مناسب و موثر است. منظور از تصميم گيري مناسب، آن است كه كودك در چارچوب هنجارهاي اجتماعي و انتطاراتي كه معمولا از او مي رود، دست به انتخابي بزند كه سبب ايجاد روابط انساني مثبت، افزايش ايمني، موفقيت و آسايش خاطر وي شود. مسئوليت ارثي نيست و بايد از طريق تجربه آموخته شود. آموزش مسئوليت پذيري به كودكان، نيازمند جوّي خاص در خانه و مدرسه است. چنين جوي در مورد تصميم گيري ها و پيامدهاي آنها، اطلاعاتي به كودكان مي دهد و منابعي را برايشان فراهم مي كند تا بتوانند تصميمات صحيحي بگيرند و در بزرگسالي، بتوانند مسئوليت هر آنچه را كه در زندگي اش رخ مي دهد، بر عهده گيرد. كودك از نخستين روز زندگي تا بزرگسالي بايد قابليت مسئوليت خويش را افزايش دهد، او از طريق كنش هاي متقابل با والدين، معلمان و همسالانش به اهميت مسئول بودن پي مي برد. اين كنش هاي متقابل، شامل انتظاراتي است كه از كودك مي توان داشت و اين كه او بايد ياد بگيرد روز به روز به نحوي مناسب تر و موثر تر به آنها پاسخ دهد. حس مسئوليت هنگامي در كودك به وجود مي آيد كه به او مسئوليت داده شود، زماني كه كودك بزرگ مي شود بر تعداد موقعيت هايي كه او قبول مسئوليت خواهد كرد، افزوده خواهد شد. چيزهايي كه او مسئوليتشان را بر عهده مي گيرد، تغيير خواهند كرد، و پاسخ هايش ظريفتر از پيش خواهد شد. به عنوان مثال: غير عادي نيست كه پاسخ يا واكنش كودك دو، سه سال نسبت به مردم، گريه كردن، 

 در ميان توانایی های مختلف انسان بدون ترديد خلاقيت سازنده ترين و بنيادی ترين آنهاست. دستيابی به قانون مندی هایی كه به شناخت و تغيير جهان منجر شده بدون استفاده از نيروی خلاق انسان ها امكان پذير نبوده است. همه آثار پر ارزش اصيل و ماندنی فرهنگ بشری كه زندگی انسان را معنا بخشيده ،ريشه در خلاقيت داشته است و اين همه را تاريخ علم و هنر به روشنی نشان می دهد. با توجه به نقش اساسی خلاقيت در زندگی ضروری است كه اين توانایی ارزشمند را در كودكان پرورش دهيم.متاسفانه نظام آموزشی _تربیتی ما در خانه و مدرسه و به تبع آن در جامعه، نه تنها اين توانایی را در كودكان و نوجوانان پرورش نمی دهند، بلكه باشيوه های نامناسبی كه به كارمی برد ، آنرا سركوب می كند .

در پرورش خلاقيت كودكان چند نكته مهم را بايد در نظر گرفت :
نخست : توجه به نقش آموزش در خلاقيت است . تحقيقات روانشناسی و تجربيات انجام شده ، تا حدودی نشان داده اند كه می توان خلاقيت را پرورش داد . اعتقاد به امكان  پرورش خلاقيت و ساير خصوصيت های فرد نگرش ما را نسبت به توانایی های عظيم انسانی ، در جهت مثبت تغيير می دهد و ما را به جستجوی شيوه های مناسب برای رشد و شكوفایی آنها وا می دارد .

 1. كودكان خلاق اغلب با آب  و تاب حرف مي زنند. ذكر جزييات يك ماجرا  و به تفضيل سخن گفتن  مي تواند نشانه قدرت  خيال و تصور زياد باشد.

2. دقت و توجه شدید در گوش  دادن، مشاهده كردن يا انجام دادن  كاري دارند.

3. شور و نشاط و مشغوليتهاي  شديد جسماني دارند. 

4. در صحبتهای خود از قیاس استفاده می کنند.

5. عادت به وارسی منابع مختلف دارند.

6. با دقت به اشیا و پیرامون خود می نگرند.

7. اشتیاق به صحبت کردن درباره كشفيات با ديگران دارند.

8. توانایی ابداع بازیهای جدید و تغییر در بازیها دارند.

9. کنجکاوی زیادی برای سردرآوردن از امور دارند.

10. در گفتار خود جسارت زیادی دارند.

 ماهی دودی 

مردی به مغازه ای می رود و می گوید: آقا چرا ماهی دودی نمی آورید؟
فروشنده می گوید: چون مغازه ی ما دودکش ندارد.  
  
تقسیم 
روزی یک نفر به پیتزا فروشی می رود و هنگام سفارش دادن به فروشنده می گوید: لطفاً پیتزای مرا ۸ قسمت کنید: دفعه ی قبل که ۴ قسمت کردید سیر نشدم.    
  
زیر آب 

یک نفر می رود زیر آب استخر، کاشی های کف استخر را می شمارد. می پرسند: زیر آب چه کار می کردی؟ 
می گوید: آفرین به این کاشی کار. چه نفسی داشته! من یک ساعت زیر آب بودم، نتوانستم بیشتر از ۲۰ تا کاشی را بشمارم. 
  
آرزوی کودکی 

اولی: تا به حال به هیچ کدام از آرزوهای کودکی ات رسیده ای؟ 
دومی: بله وقتی بچه بودم و مادرم موهایم را شانه می کرد آرزو می کردم که کاش کچل بودم.  
  
راننده ناشی 

یک نفر که تازه ماشین خریده بود به تعمیرگاه رفت و گفت: آقا لطفاً ببینید این ماشین چه اشکالی دارد که مدام به در و دیوار می خورد. 

 هر چند که حافظه و هوش با هم متفاوتند ولی بالا بودن حافظه به تواناییهای هوش کمک می کند. حافظه با آموزش به خوبی تقویت می شود.
یکی از روش های تقویت حافظه استفاده از آن است.به طور مثال به عکس ها، ویترین مغازه ها و... نگاه کنید و سپس چشم خود را بسته و سعی کنید همه چیز را به خاطر بیاورید.
روشهایی وجود دارد که باعث می شود از حافظه به شکل خوبی استفاده شود. این روشها را می توانید در بین کتابهای تقویت حافظه بدست آورید. این روش ها را تمرین کنید و آنها را به کار ببرید سپس آنها را به کودک خود یاد دهید.
یکی از روش ها در این قسمت بیان می شود این روش را به خوبی تمرین کنید و نتیجه ی خوب آن را ببینید. این کار باعث می شود تا نسبت به تمرین سایر روشها، انگیزه ی لازم را بدست آورید. این روش را روش درخت می نامیم.
ابتدا سعی کنید کلمات زیر را همراه با شماره ی آن حفظ کنید.
1- درخت 
2- دوچرخه
3- چراغ راهنما
4- صندلی
5- دستکش
6- مکعب
7- هفت تیر
8- نردبان

 وجود نظم در کارها و داشتن برنامل منظم باعث می شود تا حافظل انسان قوی تر شود. نظم از طرفی باعث می شود تا هرج و مرج از کارها و اهداف انسان برداشته شود و راحتتر به نتیجه برسد. هوش و استعداد هر چند که زیاد باشند، بدون نظم کار چندانی را پیش نمی برند.
از همان خردسالی کودک را با نظم و ترتیب آشنا کنید. در برخورد با کودک به شکلی رفتار کنید که متوجه شود قوانینی در کار است. البته این موضوع به معنی آن نیست که قوانین خشن و خشک در کار است.
همچنین به شکلی رفتار نکنید که تمام کارها از پیش تعیین شده باشند.چرا که این کارها از نظر عاطفی به کودک ضربه می زنند، همچنین خلاقیت او را از بین می برند. منظور از داشتن قوانین این است که کارها طبق قاعده انجام شود. حتی خلاقیت، تغییر، آزادی عمل و... هم طبق برنامه مشخص باشد. به طور مثال معلوم باشد که در چه مواردی می توان خلاقیت و ابتکار نشان داد و چه مواردی حتمی است و باید انجام شوند. البته در تمام موارد امکان اظهار نظر را به کودک بدهید ولی به او توضیح دهید که به فلان علت باید این کار انجام شود.
در کارهای منزل، برنامه ی مشخص داشته باشید. کارها را به شکل اتفاقی انجام ندهید بلکه سعی کنید وظایف روزانه و مسئولیتهای هر شخص را مشخص کرده و آنها را یادداشت کنید. هنگام تهیه ی این یادداشتها از نظر کودک هم استفاده کنید ولی پس از نوشته شدن یاد داشت دیگر نباید کارها را تغییر داد.

کودکستان و مدرسه

سعی کنید یکی دو سال قبل از سن مدرسه، کودک خود ر ابه کودکستان ببرید. کودک در کودکستان با کودکان هم سن و سال خود آشنا می شود. بازیهای دسته جمعی انجام می دهد، شعر می خواند، نمایش بازی می کند و مسائل اجتماعی را می آموزد. هر چند که می توانید در منزل مقدمات کودک را فراهم کنید. همچنین با جمع کردن کودکان همسایه یا فامیل تعامل اجتماعی کودک را برقرار سازید. ولی هیچ گاه نمی توانید مانند کودکستان، محیطی با این همه امکان تجربه آموزی فراهم کنید

 ین نکته بسیار مهم است که کودک زیر 7 سال را نباید به طور مستقیم آموزش داد و برای آموزش او باید از روش‌های تخصصی کمک گرفت. آموزش کودک در این سنین صرفا به صورت غیرمستقیم است چون کودک مانند یک بزرگسال ابزار لازم برای تمرکز در کلاس درس را به دست نیاورده است. 

• آموزش زبان دوم

کودک از زمان تولد حس شنوایی فوق‌العاده‌ای دارد که به او اجازه می‌دهد اصوات مختلف را از هم تشخیص دهد. در صورتی که از زمان تولد با کودکی به ۲ زبان صحبت شود، او به طور طبیعی قادر به درک هر دو خواهد بود. البته کودکی که دو زبان را حین تولد می‌شنود معمولا دیر‌تر به حرف می‌آید. دلیل اين موضوع هم مواجه شدن او با دایره وسیعی از لغات است که باید آنها را درک و بیان کند. گاهی هم کودک دو زبان را با هم مخلوط می‌کند. این حالت کاملا طبیعی است و در 4- 3 سالگی از بین می‌رود. این نکته را به یاد داشته باشید که هرگز برای آموختن یا حرف زدن یک زبان نباید به کودک فشار آورد. اگر کودک حس کند والدین از پیشرفت نکردن او نگران هستند، ممکن است دچار اختلالات تکلمی شود. البته بهتر است پس از تکمیل زبان اول و کامل شدن دایره لغات کودک، آموزش آغاز شود، چون کودک معمولا در 3 تا 5/3 سالگی به این مهارت دست می‌یابد. می‌توان هم‌زمان با شروع مهدکودک آموزش زبان دوم را آن هم به طور غیرمستقیم آغاز کرد و آموزش مستقیم را با شروع مدرسه ادامه داد. 

اگر والدين به کشور دیگری مهاجرت كردند، برای این‌که کودک زبان را بیاموزد، کافی است یکی از والدین به زبان مادری و دیگری به زبان خارجی صحبت کند تا کودک آرام آرام با زبان بیگانه خو بگیرد.
ورزش یکی از رشته‌های ورزشی مناسب برای سنين پایین ژیمناستیک است تا مهارت‌ها و هماهنگی‌های حرکتی كودك تقویت شود. در بسیاری از مهد‌ها و باشگاه‌ها این کلاس‌ها دایر است و والدين مي‌توانند از ۴ سالگی فرزندشان را در این کلاس‌ها ثبت نام کنند. البته از این سنین می‌توان کودک را با شنا نیز آشنا کرد. 

•  نقاشی

۲ سالگی سن تحول و پیشرفت نقاشی در کودک است، زیرا کودک از لحاظ روانی و جسمی رشد می‌کند، ماهیچه‌هایش قوی می‌شود و از نظر بینایی چشمش توانایی دنبال کردن و هدایت دست به هر سمت را که می‌خواهد، دارد. کودکان معمولا سعی می‌کنند خطوطی را از چپ به راست رسم کنند. از آنجا که نقاشی آغازی برای نوشتن است، لازم است کودک را به کشیدن نقاشی تشویق کرد. بهترین سن برای شروع آموزش نقاشی به شرط آن که هدف از کلاس صرفا ایجاد خلاقیت در کودک و نه نقاشي کردن او باشد، پایان ۴‌سالگی است. در سنین زیر دبستان منظور از آموزش نقاشی تنها فراهم کردن فضایی برای رشد خلاقیت بچه‌ها از جمله نقاشی است. حتی بدون کلاس هم خانواده‌ها می‌توانند این فضا را در خانه در اختیار بچه‌ها قرار دهند. یک مربی باید از موسیقی، تئا‌تر، بازی، ‌قصه، شعر و... استفاده کند و فضایی را به وجود آورد تا هنرجوی خردسال خود را با زبان تصویر آشنا كند. نقاشی یک زبان بین‌المللی است؛ زبانی برای گفتن ناگفته‌های خود. 

بهتر است كودك تا 3 سالگي از گواش، آبرنگ و مداد شمعی برای نقاشی استفاده كرده و از ۵/4 سالگی به بعد از مدادرنگی استفاده كند. کافی است یک کاغذ بزرگ در اختیار كودك قرار دهید تا هر آنچه در تخیلش است، روی کاغذ بیاورد. 

• موسیقی

بر اساس بسیاری از تحقیقات، درك موسیقی از دوران پیش از تولد (دوران جنینی) آغاز می‌شود. اما دریافت علائم صوتی و واکنش‌های ناشی از آن با پدیده‌ای به نام «ادراک موسیقی» تفاوت دارد و آن زمانی است که کودک قادر به تحلیل و تفکیک صدا‌ها و آوا‌هاست. بسیاری از کار‌شناسان آموزش و نیز روان‌شناسان در پی تحقیقات پژوهشگران بهترین سن آموزش موسیقی به کودکان را ۲ تا ۸ سالگی می‌دانند؛ البته باز هم به روش غیرمستقیم. 

معمولا والدین به دنبال شناخت راه های شناسایی بیش فعالی در کودکان خود هستند. این بیماری ۳ دسته علامت دارد.

دسته اول، پرتحرکی (بیش فعالی)؛ کودک از نظر حرکت پرجنب و جوش است و دویدن کودک زیاد و لحظه ای آرام نیست و خسته نمی شود. مخصوصا در مهمانی، فروشگاه و... این علامت در سنین پیش از دبستان بوضوح مشاهده می شود و در سن دبستان، معلم می گوید بچه روی صندلی دائماً حرکت می کند و در کلاس راه می رود، اما بتدریج و با افزایش سن کاهش می یابد.

دسته دوم، کودکانی که دچار رفتارهای تکانشی هستند؛ کودک یک لحظه عصبانی می شود، چیزی را پرت می کند و متوجه نیست که ممکن است به چشم شما بخورد، یا از بلندی می پرد، پایش می شکند، یا یک بچه ۳ ساله در خیابان می دود و خود را معرض ریسک خطر قرار می دهد.

دسته سوم، کودکانی هستند که با مشکل توجه و تمرکز مواجهند و این مشکل در تحصیل آنها اختلال ایجاد می کند، اشتباه ناشی از بی دقتی دارند و غلط های دیکته شان زیاد است یا وسایل شان را در مدرسه جا می گذارند.

دارا بودن این علائم لزوما دلیل این نیست که کودک دچار بیماری بیش فعالی باشد، اما اگر بعضی از آنها را دارا بود باید به پزشک مراجعه شود.

منبع:روزنامه جام جم

 شخصیت کودکتان را از نقاشی او بشناسید

شکل ساده یک آدمک خواه تنها و یا در میان مجموعه ای از چیزهای دیگر بیان کننده مشخصات جالبی از شخصیت کودک است. در این گونه نقاشیها، کودک خود را با آدمکی که نقاشی کرده، شبیه می داند.

 راهکارهای پیشنهادی برای پرورش خلاقیت : - تفکر خلاق را با ارزش بدانید :اگر ما انتظار داریم خلاقیت توسعه یابد باید یاد بگیریم که آن را با ارزش بدانیم.

بچه ه را با محرکهای محیطی حساستر سازیم: مثلا اگر میتوانید در روابط اجتمائی خلاق باشد که به احساسات نیازها و روحیات انسانی و مانند آن حساس باشد .

دستکاری اشیاء و عقاید را تشویق کنید . بچه ه اغلب مایلند به دستکاری و بررسی اشیاء بپردازند که مربوط به حس کنجکاوی آنهاست .

چگونگی آزمایش منظم عقاید را یاد بدهیم . یکی از هدفهای کاملا پذیرفته شده تربیتی این است که به بچه ها آزمون واقعیتها را آموزش دهیم تا تصویر واقعی از دنیایی که در آن زندگی می کنند بدست آورند .

 کودکان خوشحال که دورهم می‌چرخند؛ دانش‌آموزان شاد و باهوش که کتاب‌ها و مدادرنگی‌هایشان را با هم شریک می‌شوند. بچه‌های رقیب که همدیگر را برای نفر اول بودن در صف هل می‌دهند...

خوشحالی کودکان

علی رغم اینکه پرخاشگری برای شما و دیگر والدینی که با آن روبرو می‌شوند، ناخوشایند است، در فرایند رشد کودک 5 ساله کاملاً عادی‌ست. در حقیقت، تقریباً هر کودکی در این سن اسباب‌بازی دوست خود را می‌دزد، لگد می‌زند، مشت می‌زند، یا گاه به گاه داد می‌زند. برخی اوقات دلیل این امر یک ترس ساده است. برای مثال اگر کودک شما احساس می‌کند که از جانب کس دیگری به حاشیه رانده می‌شود ممکن است از کوره در برود. دیگر محرک‌ها بیشتر به شرایط پیش‌آمده بستگی دارند تا به غریزه. در نهایت، کودک مهدکودکی شما در حال تنظیم خود با یک برنامه‌ی جدید استرس زا و یادگیری مهارت‌های جدید است. وی ممکن است به راحتی از هرچه که سعی می‌کند انجام دهد عصبانی شود، و عصبانیت خود را سر هم‌کلاسی‌اش خالی کند. و برخی اوقات کودک شما فقط خسته و گرسنه است. او دقیقاً نمی‌داند چه‌کار باید کند، لذا با فریاد، دعوا یا خشم به این وضعیت واکنش نشان می‌دهد.

 دانشنامه چيست؟

دانشنامه کتابی است که درباره‌ی همه چيز ياد می‌گيريم. برای مثال، درباره‌ی گياهان، جانوران، کشورها، بدن انسان، کره‌ی زمين، خورشيد و ستارگان، فضانوردان و خيلی چيزهای ديگر. (نام ديگر دانشنامه، دايره‌المعارف است.)

اگر بخواهيم  درباره‌ی چيزی تحقيق کنيم بايد به آخر دانشنامه برويم. يک جايی به نام نمايه دارد.

نمايه چيست؟

همه‌ی کلمه‌های کتاب در آن آمده است و شماره‌ی صفحه جلو هر کلمه نوشته شده است. ما کلمه را پيدا می‌کنيم. شماره‌های جلوی آن را می‌بينيم و به آن صفحه می‌رويم.

برای مثال، کلمه‌ی جانوران را پيدا می‌کنيم و جلوی آن نوشته است 66-69 . پس به صفحه‌های 66، 67، 68 و 69 می‌رويم. خط تيره ميان عددها يعنی از يک صفحه تا صفحه‌ی ديگر. اين صفحه‌ها را می‌خوانيم و با جانوران آشنا می‌شويم.

حالا اگر بخواهيم درباره‌ی زرافه بدانيم، بايد به نمايه برويم و کلمه‌ی زرافه را پيدا کنيم. جلوش نوشته است 66، 69. پس می‌رويم به همين دو تا صفحه نه جای ديگر.

پژوهش دانه

من که نمايه را از پدرم ياد گرفتم. تحقيق خانم معلم درباره‌ی دانه را با دانشنامه انجام دادم. پدر از من خواست اين مطلب را برای شما بنويسم تا شما هم به آسانی تحقيق کنيد

خلاقيت قابليتي است كه در همگان وجود دارد اما نيازمند پرورش و تقويت مي‌باشد تا به سر حدشكوفايي برسد. فرد خلاق كسي است كه از ذهني جستجوگر و آفريننده برخوردار باشد. خلاقيت عبارت است از « توانايي ديدن چيزها به شيوه هاي جدي، شكستن مرزها و فراتر رفتن از چارچوب ها، فكر كردن به شيوه اي متفاوت، ابداع چيزهای جديد، استفاده از چيز هاي نا مربوط و تبديل آن به شكل هاي جديد.» می توان نتیجه گرفت که خلاقیت برآیند فرآیندهای ذهنی و شخصیتی فرد بوده و به تولیدات و آثاری منجر می شود که نو و بدیع بوده، خاصیتی متکامل داشته و با واقعیتها، منطبق بوده و در غایت به سود جامعه بشری هستند.

خانواده يكي از عوامل بسیار مهم در رشد و پرورش خلاقيت کودکان محسوب مي گردد که نقش مهمي در شكوفايي خلاقيت هاي  كودكان  دارد. از آنجا كه كودك حساسترين مراحل رشد خلاقيت را در محيط خانه سپري مي‌كند، محيط مناسبخانوادگي، شيوه و نگرش‌هاي صحيح فرزندپروري در رشد و شكوفايي خلاقيت سهم مهمي ايفا مي‌كند. « كليگان » ( 1971 ) معتقد است براي ظهور خلاقيت راههاي زيادي در شيوه‌هاي فرزندپروري وجود دارد كه مي‌تواند باعث ظهور يا محو خلاقيت شود. نحوه تربيت و استفاده از شيوه‌هاي دموكراتيك يا مستبدانه، اعمال نحوه انضباط و شيوه ابراز محبت هر كدام به نوعي در پرورش يا سركوب خلاقيت کودکان مؤثر است. اساساً پرورش عنصر انگیزشی خلاقیت باید در بستر خانواده صورت گیرد

 مشاغل خانگی

تمام آن‌هایی كه پولدار شده‌اند از روز اول این همه سرمایه نداشتند و با استفاده از ذهن اقتصادی خود پول زیادی به دست آورده‌اند.

بعضی كارها هستند كه حتی بدون سرمایه اولیه می‌شود انجام‌شان داد اما لازمه آن تحقیق كردن، وقت گذاشتن و مهم‌تر از آن عجول نبودن است. پس نگران نباشید، كمی وقت بگذارید و فرصت‌های شغلی منطقه زندگی خود را بشناسید. به‌دنبال نیازهای منطقه بگردید. برای این كار باید مدتی در محل زندگی‌تان بچرخید و درددل‌های كسبه و مشتریان را بشنوید.

به گزارش سه نسل به نقل از مجله تپش ، مطمئن باشید این روزها همه به‌دنبال یك گوش شنوا می‌گردند، ایده‌های شما از همین درددل‌ها بیرون می‌آیند، ما هم از همین درددل‌ها و تجربه‌هایی كه در از كارشناس و استادهای فن پرسیدیم به نتایج جالبی دست پیدا كردیم. شاید از نظر شما 35 میلیون تومان، پول زیادی برای سرمایه‌گذاری كردن نباشد اما باور كنید به جای این‌كه با این پول و به اضافه پول وامی كه از بانك مسكن می‌گیرید، بروید و دنبال خانه باشید، می‌توانید نهایت سودآوری را از این سرمایه به ظاهر كم داشته باشید. 30 میلیون تومان سرمایه زیادی است؛ به شرط این‌كه قدرش را بدانید و در راه مناسبی سرمایه‌گذاری كنید.

ما برای شما پیشنهادهایی را ارائه می‌دهیم كه هرچند صد درصد تضمین سود آوری را نمی‌دهند اما از آزمون و خطای دیگران با سربلندی بیرون آمده‌اند. در حقیقت آنچه در این گزارش می‌‌خواهیم بگوییم، حاصل تجربه كسانی است كه با همین سرمایه شروع به كار كرده‌اند. به هر حال یادتان باشد كه شما 100 میلیون هم پول داشته باشید و بهترین شیوه سرمایه‌گذاری را هم بدانید، اگر دانش كافی آن كار و تجربه در آن زمینه را نداشته باشید، فرصت‌ها، محدودیت‌ها و رقبای آن بازار را نشناسید نه تنها سود نمی‌كنید، بلكه سرمایه اولیه خود را هم بر باد می‌دهید.

 بی شک همه ما در دوران کودکی به هنر نقاشی پرداخته ایم، نقاشی یکی از پرطرفدارتین هنرها در میانکودکان است که امروزه با استفاده از علم روانشناسی به نوعی زبان گفتگو با کودک تبدیل شده است.

هنر، شناخت از زندگی به صورت كیفی می‌باشد و منشاء هنر را باید در زندگی شخصی و چگونگی نگاه افراد به زندگی جستجو كرد. از دیگر سو، هنر، خلّاقیت و بهره‌وری هوشی رابطه‌ی مستقیمی با یكدیگر دارند. به تصریح جامعه‌شناسان هنر و روان‌شناسان، كودكان ذاتاً هنرمند هستند و آنچه باعث می‌شود آنها به مرور از ذات خویش دور شوند، نحوه‌ی تعلیم و تربیت، روش تدریس و آموزش آنها می باشد. مربّی خوب هنر و آگاه به اصول آموزشی می‌تواند با پرورش استعدادهای كودكان، هماهنگ ساختن فعالیت‌های ذهنی و عملی كودكان، پرورش قوه‌ی تخیّل و تصوّر، بسترسازی جهت بیان عواطف و احساساست درونی و مهم‌تر از همه ایجاد شرایط مساعد برای پرورش میل به همكاری با دیگران و برقرار ساختن روابط اجتماعی، از آنان كودكانی مسئولیت‌پذیر و خلّاق پرورش دهند.

روان‌شناسان اعتقاد دارند كه دوران كودكی، جزو مهم‌ترین سال‌ها در شكل‌گیری شخصیت انسان محسوب می‌شود . اگر در این سال‌ها بتوان هنر را به خوبی به كودك آموزش داد، می‌توان انتظار داشت كه هنر بتواند در شخصیت كودك تأثیرگذار باشد.

نقاشی به دلیل برخورداری از قدرت تصوّر و اندیشه‌ی تجسّم، در ارتقاء مهارت‌های حسی و تقویت توانایی ارتباطی برای كودكان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. كودكان هنر را بیشتر با نقاشی كردن تجربه می‌كنن

 1_ این کودکان نمی‌توانند حتی برای مدت کوتاهی، بدون حرکت در یک جا بمانند. حتی در شرایطی که آنها را مجبور به این کار کنند، مدام در جای خود تکان می‌خورند و با وسیله‌ای (دسته‌های صندلی یا ریشه‌های فرش) بازی می‌کنند. گاهی سر جای خود نیم‌خیز می‌شوند، می‌ایستند و آرام و قرار ندارند.

2_ به‌طور معمول آستانه توجه در این کودکان پایین است. یعنی وقتی مشغول کاری هستند، هر صدا و علامتی از اطراف می‌تواند توجه آنها را به سوی خود جلب کند. در واقع کودکان بیش‌فعال همیشه گوش به زنگ وقایع جانبی هستند.

3_ تمرکز در کودکان بیش‌فعال ضعیف است. این نشانه که در اصل مربوط به آستانه تحریک پایین در آنهاست، باعث می‌شود کودک نتواند ذهن خود را به موضوع‌هایی که نیاز به تمرکز دارند، معطوف کند.

4_ کودکان مبتلا به بیش‌فعالی معمولا کودکان پرخطری هستند. این کودکان از فعالیت‌های پرخطر ترسی ندارند و معمولا آن را به راحتی انجام می‌دهند. مثلا بارها دیده شده که بدون ترس از افتادن، بدن خود را تا نیمه از پنجره ساختمان بیرون می‌برند یا به راحتی و بدون ترس طبیعی‌ای که کودکان از وسایل برنده مثل چاقو دارند، با این وسایل کار می‌کنند.

 یکی بود یکی نبود یک جنگل بودپر از درخت توی این جنگل بزرگ یک دسته فیل زندگی می کردند.که به همه حیوانات زور می گفتند و چون زیاد بودند و قوی، هر چه دستور می دادند، حیوانات جنگل ازترسشان اطاعت می کردند، روزی ازروزها، رئیس فیل ها که خیلی زورگو بود، چند تکه سنگ بزرگ توی آب رودخانه انداخت و آب رودخانه پشت سنگ ها جمع شد و بقیه رودخانه خشک شد. رییس فیل ها و چندفیل دیگر توی جنگل به راه افتادند و شیپور زدندکه ما اب رودخانه را به روی حیوانات جنگل بستیم. ازاین به بعد هرکس بخواهد اب بخورد، بایدهدیه یا غذایی برای فیل ها بیاورد، حیوانات جنگل انقدر برای فیل ها غذا و هدیه برده بودند تا اب بخورند که دیگر هدیه وغذایی نداشتند. ان ها تشنه بودند ونمی توانستند کاری بکنند. تا اینکه...

یکی ازخرگوش ها، همه حیوانات جنگل راجمع کرد زیر درختی بلند و گفت "من فکری دارم" یواش یواش به حیوانات گفت که می خواهد چه کنند. رفت به طرف دسته فیل ها و به رییس فیل ها گفت "من دوست ماه هستم، ماه دستور داده که اب رابرای حیوانات باز کنید. او از این کار شما عصبانی شده و گفته اگر به دستور او توجه نکنید، بلایی بزرگ برسر شما خواهد آورد و اگر می خواهید باور کنید ، امشب کنار رودخانه بیایید از آب ان بنوشید تا ببینید ماه چقدر عصبانی شده :

 سندرم بيش‌فعالي، ‌اختلالي است كه بيشتر وقت‌ها در اثر كمبود توجه در كودكان به‌وجود مي‌آيد. اين نوع سندرم، بيشتر در پسر‌ان ديده شده و از 3سالگي شروع مي‌شود اما تشخيص جدي آن از زماني است كه کودک به محيط مدرسه پا مي‌گذارد و مي‌توان رفتار او را در كلاس درس، مورد بررسي قرار‌داد. اين‌گونه رفتارهاي بيش‌فعالانه ‌به‌طور معمول با عدم تمركز همراه است و نشانه‌هاي دارد كه مهم‌ترين آن‌ها به شرح زير می‌باشد:

ـ ناتواني از يك‌جا نشستن و بي‌قراري در لحظه‌هايي كه بايد آرام بنشيند

ـ قطع پي‌درپي گفت‌وگو و مكالمه‌ي بزرگ‌ترها

ـ انجام رفتارها و اعمالي كه به آن‌ها كارهاي نسنجيده ‌مي‌گوييم

‌ـ پاسخ دادن به سؤال، پيش از آن‌كه جمله‌ي سؤال‌كننده به پايان برسد

‌ـ بي‌صبري و بي‌تحملي شديد به‌نحوي كه هر آن‌چه طلب كرد، بايد در همان لحظه نيز آن را دريافت كند

‌ـ ناتواني در پي‌گيري مطلب‌ها به‌نحوي كه بيشتر كارها را در ميانه رها مي‌كند

 کودکان دردوران پیش از دبستان، همان قدر که وانمود می کنند می تواننند بخوانند، به نوشتن هم وانمود می کنند. آن ها اغلب نوشتن را با گذاشتن علامت هایی روی کاغذ آغاز می کنند. آن ها این علامت ها را نوشته می نامند. آن ها با خط خطی کردن کاغذ به شکل یک فهرست، کشیدن خطوط و دایره و پرکردن صفحات با علامت های مختلف، طرح هایی می کشند و آن را یکداستان می نامند.

در مهدکودک به تدریج اشکال هدف دارتر و شبیه تر به حروف واقعی می شوند و کمتر اتفاقی هستند. درپایان یک سال آموزشی در مهدکودک، بسیاری از کودکان می توانند اسم خود و جمله های ساده ای مانند "دوستت دارم" را بنویسند. 
بچه ها بیشتر از علامت های نوشتاری در بازی های خیالی شان استفاده می کنند. آن ها وانمود به نوشتن برگه جریمه، نسخه پزشکی، صورت حساب خرید، پیغام های تلفنی و سفارش غذا می کنند. آن ها شیوه های رسمی و شکل های مختلف حروف در نوشتن را از راه بازی و جستجو و کشف کردن با شکل های ابداعی خودشان تجربه می کنند. بسیاری از این نشانه های ابتکاری درنظر ما بی معنی اند، اما این نوع تجربه نوشتن دراین سن مناسب است. شما ممکن است بیشتر به آن چه کودک تان تلاش می کند بنویسند توجه کنید تا شیوه نوشتن کودک. درصورتی که میل وانگیزه برای نوشتن دراین سن بسیار مهم تر است از درست و کامل نوشتن واژه ها.

 چگونه فرزندان شما می توانند به کتاب خوان های حرفه ای تبدیل شوند؟ شما چطور می توانید به پیشرفت آن ها کمک کنید؟ به مجموعه رهنمودهای های مربوط به بررسی توانایی خواندن عمل کنید تا پیشرفت فرزندان تان را به یاری شش مرحله ی رشد خواندن از نشانه گذاری تصویرها تا خواندن مستقل، بسنجید. 

درهر مرحله، دانش و مهارت هایی توضیح داده می شوند که بیشتر کودکان در دوره ای معین به آن ها دست می یابند و روش هایی پیشنهاد می شوند که این توانایی ها را پرورش می دهند.   

• چگونه ارزیابی کنیم؟

بررسی های توانایی خواندن را همان گونه که یک پزشک، جدول رشد کودک را مشاهده می کند، انجام دهید. در پی یک الگوی ثابت رشد با کاهش و افزایش های اندک باشید. این نشانه ی سلامتی و به این معناست که  فرزند شما درحال پیشرفت درخواندن است.  

 خواندن اشعار کودکانه با کودکتان می تواند یک تجربه فوق العاده باشد. با خواندن یک شعر می توانید در چند لحظه کوتاه با دوچرخه از تپه ای به پایین سرازیر شوید، با یک حشره گفتگو کنید، با یک غول بخندید یا خنکی برف را روی صورت خود احساس کنید. برای شما، بلندخوانی شعر می تواند تغییر خوبی باشد و برای کودک شما، تجربه شگفت انگیزی از چگونگی ایجاد تصویرهای  ذهنی قوی با استفاده از واژه هاست.

شعر و پرورش مهارت های مورد نیاز برای خواندن
کودکانه های آهنگین شاید نخستین شعرهایی باشد که کودک شما می شنود. این شعرها که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده اند، تکیه گاه اصلی ادبیات کودکان است. اگر چه برخی از مفاهیم ممکن است قدیمی به نظر برسد، اما اغلب نقش های عجیب و غریب و خیالی مجسم می کند که فرزند شما آن ها را دوست خواهد داشت. افزون بر این با ایجاد لذت پیش بینی قافیه ها، گوش دادن و یاد گرفتن شعرها، مهارت های پایه ای برای خواندن را در کودکان تقویت می کند.

شعر و پرورش تخیل و مهارت های تجسمی
با رشد کودکان شعرخوانی برای آن ها را متوقف نکنید. کودک شما لذت زیادی از گوش دادن به شعرهای کودکان می برد و انجام این کار به گسترش تخیل و مهارت های تجسمی او کمک خواهد کرد، که بعدها برای مهارت های خواندن و نوشتن او بسیار مفید خواهد بود. هنگام  شعر خوانی برای کودکتان، او را تشویق کنید تا:

 برای خردسالان، مقوله ی علم، به معنای اکتشاف فعالانه و متمرکز اشیا، مواد و رویدادهای پیرامون است. ما با فراهم کردن محیطی با مواد جالب، برای کشف علمی با آن ها همراهی می کنیم. بهترین "مواد علوم" آن هایی هستند که ساده باشند، اما محدود نباشند و کودکان را به آزمایش های مختلف و پرسش های گوناگون برانگیزند. برای نمونه، یک ظرف حباب صابون با نی حباب ساز برای کودکان این امکان را فراهم می کند که درباره ی حباب مطالبی بیاموزند. اما مواد و وسیله های دیگری که می توان با آن ها حباب ساخت، مانند فنجان هایی با آب صابونی و نی و سطوحی که حباب های نصفه می سازند، به کودکان کمک می کنند که با دقت و تمرکز بیش تر و زمان بلندتری به اکتشاف درباره ی حباب بپردازند.

در حالی که کودکان با پدیده های روزمره درباره ی علوم پژوهش می کنند، مهم است که ما بزرگ ترها کنجکاوی های آن ها را تشویق کنیم، پاسخگوی کنجکاوی های آن ها باشیم و آن ها را به پرسیدن واداریم. برای این که به کودکان کمک کنیم تا خودشان به عنوان پژوهشگر و کاشف، دنیای پیرامون شان را ببینند، به زمان بیشتری نیاز داریم.

 متخصصان ثابت كرده اند كه اگر در سالهاي اول زنــدگي به مجموعه نـيازهاي كودكان توجه شود ظرفيت يادگيري آنها افزايش مي يابد و درامور زندگي موفقتر عمل خواهند كرد.

هر بيشتر به كودك توجه و محبت كنيم حواس پنجگانه او را تقويت كنيم ، محيطي فعال براي او فراهم كنيم به او فرصت كشف و جستجو بدهيم . كودك را براي برخورداري از يك زندگي سالم و سرشار از موفقيت ،‌شكوفاتر و آماده تر مي شود . در عين حال همه اين فعاليتها كمك مي كند تا كودك براي ورود به دبستان آماده تر شودو بهتر بتواند مراحل موفقيت را طي كند . زماني كه براي كودكان در اين دوره صرف مي شود پر اهميت ترين سرمايه گذاري براي كودكان كل جامعه است . مربيان مراكز پيش دبستاني لازم است آشنايي كامل از طرح يا نقشهَ برنامه درسي اين دوره داشته باشند ضمن آنكه بتوانند فعاليتهاي مناسب را انتخاب و اجرا نمايند.
دفتر برنامه ريزي و تاليف كتب درسي براي رشد و توسعه برنامه ها و دادن اطلاعات لازم به دست اندركاران ، برنامه هاي زير را اجرا نموده يا در دست اقدام دارد:

• راه اندازي و به روز رساني شبكه اطلاع رساني
• توليد فيلم هاي آموزشي

برگزاري دوره هاي آموزشي